فرایند طراحی معماری چیست ؟ در رابطه با روند طراحی معماری باید گفت که در نقاط مختلف جهان معماران مختلف هر کدام برای خود با توجه به فاکتور هایی روش های مختلفی برای معماری دارند که این روش ممکن است بنا به نوع پروژه و مصالح بکار رفته در آن و حتی نوع سازه متفاوت باشد پس مهندسین حرفه ای و مجرب از آنجا که سال های زیادی با معماری و عمران و مراحل فرایند معماری سر و کار داشته اند بر اساس تجارب خود هر کدام روش های بخصوص و مختص خود را در هنگام طراحی معماری بکار میگیرند اما روش اصلی و کلی طراحی معماری که باید دانشجویان و تازه کاران این رشته کار خود را از آن شروع کنند به شرح زیر است :
- تعریف و شناخت موضوع پروژه ( شناخت خواسته های کار فرما )
- بدست آوردن اطلاعات در رابطه با سایت پروژه
- جمع آوری اطلاعات و شناخت عوامل اقلیمی مرتبط با پروژه
- مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن نمونه های مرتبط اجرا شده با پروژه
- شکل گیری کانسپت و ارائه ایده های مختلف برای طرح
- برنامه ریزی فیزیکی و طراحی و تقسیم بندی فضا ها
- طراحی جزئیات سازه همچون فضا و حجم
- رسم کردن نقشه و ارائه پلان نهایی
تعریف و شناخت موضوع پروژه ( شناخت خواسته های کار فرما )
اولین مرحله در طراحی معماری این است که طراح و سایر عوامل بدانند کار فرما و مهندسین اجرا کننده پروژه چه چیزی میخواهند از این رو طراح باید قبل از هر چیزی بداند که چه چیزی میخواهد طراحی کند ؟ و طرح چه سازه ای را بنا میکند ؟ کار فرما از او چه خواسته هایی دارد ؟ از این رو با ارائه سوالاتی همچون نوع فعالیت سازه چگونه است ؟ که چه افرادی میخواهند در این سازه مشغول به فعالیت یا زندگی شوند ؟ خواسته کار فرما در رابطه با نوع سازه و مصالح بکار رفته چیست ؟ و … میتواند موجب شود تا اطلاعات زیادی در اختیار طراح قرار گیرد .
بدست آوردن اطلاعات در رابطه با سایت پروژه
در این مرحله طراح با حضور مستقیم در سایت پروژه و یا با استفاده از اطلاعاتی که به وی ارائه شده است به بررسی وضعیت هایی همچون وضعیت قرار گیری پروزه و همسایگی آن با سایر پروژه ها و بنا ها و تغییرات اقلیمی و … منطقه می پردازد و به تحلیل سایت معماری می پردازد که در این رابطه میتوانید به مطلب مربوطه مراجعه کنید . هر چقدر در این مرحله اطلاعات بیشتری در اختیار طراح قرار گیرد موجب میشود که در مرحله های بعدی طرح بهتر و دقیق تر و بی نقص تری بدست آید و ایجاد شود .
جمع آوری اطلاعات و شناخت عوامل اقلیمی مرتبط با پروژه
طراح باید بداند که سازه یا که به طراحی پلان ساختمان برای آن می پردازد در چه شرایطی قرار دارد و تحت تاثیر چه نوع عواملی است و در چه نوع اقلیم آب و هوایی قرار دارد تا نوع ساختمان و جهت قرار گیری آن و نوع سقف و … آن برای طراح مشخص باشد و او با استفاده از این اطلاعات اقدام به انتخاب طرح مناسب برای سازه کند . از آنجایی که نوع اقلیم همچون میزان بارش و وزش باد و … تاثیر زیادی بر مصالح ساختمانی دارد پس باید معمار در هنگام طراحی طرح مناسبی ارائه دهد تا در هنگام خواندن پلان ساختمان نیز مهندس مجری بتواند این اطلاعات را به صورت دقیق اجرا کند .
مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن نمونه های مرتبط اجرا شده با پروژه
پس از بدست آوردن اطلاعات لازم نوبت به آن میرسد که طراح به دنبال پروژه های مرتبط با پروژه مورد نظر خود بیفتد و ببیند که چه پروژه هایی از لحاظ اقلیمی و کاربری با پروژه در دست او شباهت دارند زیرا این شباهت ها و مشاهده آنها میتواند موجب بوجود آمدن ایده های جدید و کاربردی شود و سازه بهتر و بی نقص تری طراحی شود .
شکل گیری کانسپت و ارائه ایده های مختلف برای طرح
بعد از انجام این کار ها طراح به ارائه کانسپت و یا طرح کلی و مفهوم کلی پروژه می پردازد و طرح کلی سازه را بر روی کاغذ میکشد و به ارائه ایده ها و مد های مورد نظر خود بر روی آن می پردازد البته توجه داشته باشید که نوع کاربری سازه مورد نظر و نوع استفاده از آن میتواند در طراحی فضای کلی بسیار تاثیر گزار باشد .
برنامه ریزی فیزیکی و طراحی و تقسیم بندی فضا ها
در این مرحله تقسیم بندی فضا ها و جزئیات موجود در فضای اصلی صورت میگیرد , اگر چه اندازه و نوع قرار گیری فضا ها شاید بعدا تغییر کند اما باید در این مرحله فضای فرضی و اندازه فرضی برای هر اتاق و فضای دیگری اختصاص داده شود و فضا ها از یکدیگر جدا شوند . معمار باید در این بخش از طرح معماری تقسیم بندی شماتیک فضا های مختلف را انجام دهد .
طراحی جزئیات سازه همچون فضا و حجم
اطلاعاتی همچون داشتن تصویری از فضا بندی ها و فضای شماتیک سازه میتواند در ترسیم فضا ها و حجم سازه موثر باشد , در این مرحله معمار به ارائه عوامل دیگری بر طرح می پردازد و موجب کامل تر شدن طرح مورد نظر میشود و طراحی حجم و فضای سازه در این مرحله تا حد زیادی پیش خواهد رفت و آماده طراحی نهایی میشود .
رسم کردن نقشه و ارائه پلان نهایی
بعد از انجام این کار ها و بدست آوردن اطلاعات مختلف نوبت به این میرسد که طراح بنا به سلیقه خود در ابتدا به شیت بندی در معماری به روش های مختلف همچون شیت بندی با فتوشاپ و یا شیت بندی دستی بپردازد و در ادامه با استفاده از این طرح نقشه و پلان نهایی خود را با استفاده از نرم افزار های معماری همچون نرم افزار اتوکد autocad و نرم افزار معماری آرشیکد archicad طراحی کند و به مهندس مجری پروژه تحویل دهد .